چرا انسان به جواهرات علاقه دارد؟
یکی از علاقه‌های انسان‌ها از گذشته‌های بسیار بسیار دور، زیورآلات و جواهرات بوده است. از همان زمانهای دور انسان‌ها با استفاده از ابتدایی‌ترین ابزارها و وسایل مباردت به ساخت زیورآلات می‌نموده و همین طور تقاضا برای این موارد بسیار زیاد بوده است. تاریخچه جواهرسازی به چندین هزار سال پیش برمی‌گردد و این نشان از علاقه‌ای دارد که در بین مردم برای استفاده از حواهرات و زیورآلات وجود داشته است. زمانی که به این موضوع فکر می‌‌کنیم یک سوال برای ما پیش می‌آید و آن هم این است که چرا انسان به جواهرات علاقه دارد؟ یا به عبارتی چه چیزی باعث علاقه‌مندی هزار ساله انسان‌ها به جواهرات و زیورآلات بوده است. در این مقاله قصد داریم درباره علاقه انسان‌ها به این موارد اشاره کنیم. با ما همراه باشید.
تاریخچه انسان و جواهرسازی
همان‌طور که گفتیم، انسان از گذشته‌های دور به استفاده از جواهرات علاقه داشته و این کار را بیشتر برای آراسته کردن و زیبایی بیشتر خود انجام می‌‌داده است. علاقه برای نشان دادن زیبایی‌ها در همه گونه‌های جانوری نیز دیده می‌شود اما انسان در این مورد بسیار فراتر عمل می‌کند و دنیای متفاوتی دارد. باستان شناسان و محققان معتقدند تاریخچه استفاده انسان‌ها از جواهرات به ما قبل تاریخ باز می‌گردد. به طور مثال باستان‌شناسان در یک غار دور افتاده در کشور آفریقای جنوبی مواردی یافته‌اند که نشان می‌دهد انسان‌ها بیش از 75 هزار سال قبل هم از زیورآلات برای آراستن خود استفاده می‌نموده‌اند. آنچه آن‌ها در این غار کشف کرده‌اند نشان می‌دهد که مردم در آن زمان‌ها برای تزئین خود از پوسته حلزون دریایی استفاده می‌نموده‌اند.
محققان همچنین کشفیاتی در کنیا داشته‌اند که نمایانگر این موضوع است که بیش از 40 هزار سال پیش مردم در این کشور جواهراتی از جنس پوست شتر مرغ استفاده می‌نموده‌اند. یا به طور مثال باستان شناسان در روسیه به مواردی دست یافته‌اند که ثابت می‌کند مردمان گذشته این کشور از سنگ‌های مختلف انواع دستبند و گردنبند تولید می‌کرده‌اند که مورد استقبال همه نیز واقع می‌گردیده است.
باگذشت زمان و پیشرفت‌هایی که در زندگی انسان‌ها بوجود آمد و ابزار آلاتی که به مرور توسط انسان تولید شد، تولید و استفاده از جواهرات و زیورآلات به مرحله دیگری وارد شد. به طور مثال به مرور از انواع سنگ‌ها، دندان حیوانات، میوه‌ها و استخوان حیوانات نیز در تولید زیورآلات استفاده می‌شد. همزمان با ایجاد تنوع در محصولاتی که برای تزئین تولید می‌شد علاقه مردم هم به استفاده از این ادوات بالاتر می‌رفت.
با گذشت زمان و کشف آتش و فلزات توسط انسان، ساخت زیورآلات وارد مرحله دیگری شد و دنیای این ابزارهای تزئین به کل دگرگون شد. انسان با رسیدن به این مرحله آموخت تا فلزات را ذوب کند و با قالب بندی آن‌ها اشکال و طرح‌های متنوعی ایجاد کند. حال فکر می‌کنید اولین جواهرات تولید شده از فلزات چند سال پیش توسط انسان ساخته شد و جنس آن چه بود؟ اولین جواهراتی که تاکنون به دست باستان شناسان کشف شده مربوط به 7 هزار سال پیش است و جنس آن هم از فلز مس بوده است.
همان طور که می‌دانید مصریان باستان از قدیمی‌ترین حکومت‌ها هستند و سالیان سال حدود 5 هزار سال پیش حکومت مینمودند. حاکمان مصری از جمله قدرتمندترین حاکمان بودند و علاقه بسیاری به تجمل گرایی داشتند که این موضوع به صورت مکرر در کتب تاریخی نقل شده است. از جواهرات در مصر باستان برای مقاصد مذهبی، زیبایی و سیاسی استفاده می‌شد و طرفداران بسیاری نیز داشت. آنچه محققان و باستان شناسان نقل می‌کنند نشان می‌دهد که جواهرات مصریان بیشتر از طلا، نقره، سنگ های قیمتی و کریستال هایی رنگی ساخته می‌شده و بسیار هم مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
تمدن‌ها و حکومت‌های بسیاری نیز در سراسر جهان وجود دارند که توجه وافری به جواهرات داشته‌اند. به طور مثال از جمله این حکومت‌ها می‌توان به حکومت ایران باستان، عثمانیان، رومیان و یونانیان نیز اشاره نمود. آنچه در تاریخ نقل شده نشان دهنده این موضوع است که جواهرات نه تنها در این حکومت‌ها تولید می‌شده و مورد استقبال بوده بلکه در میان حکومت‌ها نیز جابه‌جا می‌شده و ابزاری برای جنگ و صلح بوده است. حال شاید این سوال را بپرسید که دلیل این حجم از علاقه به جواهرات و زیورآلات در میان مردم جهان و در طول تاریخ چه بوده است؟ برای دریافت پاسخ این سوال در ادامه مطلب ” چرا انسان به جواهرات علاقه دارد؟ ” با ما همراه باشید.
دلایل علاقه انسان‌ها به جواهرات
همان‌طور که می دانیم انسان‌ها علائق بسیاری دارند و دلایل محتلفی هم وجود دارد که افراد را به سمت این علائق سوق می‌دهد. تا به حال فکر کرده‌اید که خودتان چرا به سمت خرید زیورآلات یا جواهرات می‌روید و اساسا چرا به خرید تزئیناتی از این دست علاقه دارید؟ شاید اولین پاسخی که به ذهن شما برسد زیباتر و آراسته تر شدن باشد اما این ظاهر ماجراست و پس پرده این موضوع، احساسات و نیازهای انسان‌ها قرار گرفته که فراتر از این دلایل ساده است. به طور مثال می‌دانستید که استفاده از طلا به عنوان زیورآلات باعث افزایش تپش قلب و انرژی شما می‌شود یا مثلا می‌دانستید که استفاده از نقره به شما آرامش می‌دهد و شما به صورت ناخودآکاه بسته به شخصیت و احساساتی که دارید به سمت خرید این موارد سوق داده می‌شوید؟
از مهم‌ترین مواردی که انسان‌ها را به سمت خرید و استفاده از این زیورآلات می‌کشاند، نیازهای روانی انسان‌ها هستند که در ادامه به این موضوع خواهیم پرداخت.
نیازهای روانی انسان‌ها در استفاده از جواهرات
بسیاری از روانشناسان اعتقاد دارند یکی از مهم‌ترین و به عقیده بسیاری مهم‌ترین دلیل علاقه انسان‌ها به استفاده از زیورآلات و جواهرات، ارضای نیازهای روانی انسان‌هاست. جواهرات به انسان احساس زیبا بودن هدیه می‌کند و باعث می‌شود اعتماد به نفس فرد تا حد قابل توجهی بالاتر برود. این زیبایی و آراستگی برای انسان احترام به ارمغان می‌آرود و باعث می‌شود نهایتا عزت نفس او افزایش چشمگیری داشته باشد. چه احساسی می‌تواند از این بالاتر و جذاب‌تر باشد تا شما را به سمت خود سوق دهد؟
همان‌طور که همه می‌دانیم همه ما انسان‌ها با یکدیگر متفاوت هستیم و سطح نیازهای ما با یکدیگر متفاوت است. نیازهای ما رنج متفاوتی دارد و از نیازهای ابتدایی آغاز می‌شود، نیازهایی مانند خوردن و آشامیدن. انسان نیازهای متعالی بسیاری نیز دارد که از جمله آن می توان به نوآوری و اخلاقیات اشاره نمود. حال که سخن از نیازهای انسان به عنوان دلیلی برای استفاده از زیورآلات و جواهرات شد، بهتر است شما را با هرم نیازهای مازلو که نیازهای انسان‌ها را دسته‌بندی می‌کند آشنا کنیم.
آبراهام مازلو که یکی از سرشناس‌ترین روانشناسان آمریکایی است، نیازهای انسان را به شکل یک هرم دسته بندی نموده است. در این هرم نیازهای ابتدایی انسان که با زنده ماندن و به نوعی حیات او در ارتباط هستند در کف هرم و نیازهای والاتر انسان مانند نیاز به اخلاقیات، شکوفایی اخلاقی روانی در بالای هرم آمده است.
مساله جالبی که درباره این هرم وجود دارد این است که نیاز انسان به خلاقیت که باعث تولید جواهرات و زیورآلات می‌شود و نیاز به آراستگی در بالاترین نقطه هرم آمده است.
نیاز انسان به همسریابی
تمامی موجودات زنده از ابزار نشان دادن زیبایی و جذابیت خود به دیگران برای جلب توجه جنس مخالف خود استفاده می‌کنند. انسان نیز از این قاعده مستثنی نیست و برای جلب توجه فردی که می‌خواهد به عنوان همسر برگزیند از آراستگی و زیبایی خود استفاده می‌کند. در هرم نیازهای مازلو نیاز به همسریابی و برقراری رابطه با جنس مخالف در رتبه‌های پایین هرم قرار دارد. این رفتار انسان در طول تاریخ می‌تواند دلیل بسیار موجهی برای علاقه به استفاده از زیورآلات و جواهرات باشد.
نشان دادن جایگاه اجتماعی، مذهبی و اقتصادی
در زمانهای دور و در دوران باستان، جواهرات علاوه بر اینکه نماد زیبایی و آراستگی بوده، برای نمایش جایگاه اجتماعی، خانوادگی، مذهبی و اقتصادی نیز مورد استفاده قرار می گرفته است. این نوع کارکرد جواهرات تا به امروز نیز ادامه پیدا کرده است. در گذشته افرادی که جایگاه اجتماعی بالاتری داشتند برای نشان دادن این موضوع و اینکه از انسان‌های پایین‌تر از خود قابل تشخیص باشند، از جواهرات استفاده مینمودند. در راستای همین موضوع کنیزان، کارگران و دیگر افراد سطح پایین در جهان از جواهرات استفاده نمی‌نمودند تا تفاوت آن‌ها با بالا دستی‌هایشان مشخص‌تر گردد.
استفاده از زیورآلات در میان مردان و زنان
در 200 سال گذشته نسبت به سالیان دورتر استفاده از جواهرات و زیورآلات در میان مردان کاهش چشمگیری داشته است. سبک زندگی مردم در این دو سده باعث شده تا مردان تمایل کمتری به این موضوع نشان بدهند اما در گذشته‌های دور این چنین نبوده و مردان هم به اندازه خانم‌ها از جواهرات و زیورآلات استفاده می‌نموده‌اند. البته سنگ مورد استفاده، جنس زیورآلات و تزئینات آن برای مردان و زنان کاملا متفاوت بوده اما هر دوی آن‌ها از این موضوع برای آراسته‌تر کردن خود استفاده می‌نموده‌اند.
در سال‌های اخیر و با پیشرفت روزافزون و گسترده‌تر شدن دنیای جواهرات و زیورآلات مرزهای جنسیتی بار دیگر شکسته شده و دوباره استفاده از این تزئینات در میان مردان رواج پیدا نموده است. البته این موضوع فقط به واسطه دنیای فشن و مد نبوده و خود مردان هم به استفاده از زیورآلات علاقه بسیاری نشان داده اند. اگر مطالعه مطلب ” چرا انسان به جواهرات علاقه دارد؟ ” برای شما مفید بود، با دیگر مقالات ما در مجله پرامون لایف همراه باشید: