فرق طلا با جواهر چیست؟ قبل از خرید فرمول قیمت‌گذاری را بدان

تقریباً همه‌ی ما وقتی اسم طلا و جواهر را می‌شنویم، ناخودآگاه تصویری از درخشش و شکوه به ذهن‌مان می‌آید. اما واقعیت این است که این دو، فقط در ظاهر شبیه‌اند؛ پشت هرکدام دنیایی از تفاوت وجود دارد از جنس و طراحی گرفته تا ارزش و شیوه خرید. اگر تا امروز تصور می‌کردی طلا و جواهر یکی هستند، وقتشه حقیقت رو از نزدیک ببینی.

در این مقاله از زرسام، جایی که هنر دست ایرانی در قالب زیورآلات ورق طلا جان می‌گیرد، قرار است به زبان ساده فرق واقعی طلا با جواهر را بشناسیم؛ تا وقتی سراغ خرید بعدی‌ات رفتی، دقیق‌تر بدانی چی می‌خواهی و چرا ارزشش را دارد.

تفاوت طلا و جواهر

• طلا: به زیورآلاتی گفته می‌شود که از آلیاژ طلا ساخته شده‌اند و هیچ سنگ یا نگینی روی آن‌ها کار نشده است. طلا می‌تواند ساده یا طرح‌دار باشد، اما ماهیتش فقط از فلز طلا و فلزات ترکیبی دیگر تشکیل می‌شود تا استحکام و رنگ آن تنظیم شود.
• جواهر: جواهر در واقع طلایی است که با سنگ‌های قیمتی یا نیمه‌ قیمتی تزئین شده باشد. سنگ‌هایی مانند الماس، یاقوت سرخ، زمرد یا توپاز روی بدنه‌ی طلا سوار می‌شوند و جلوه‌ای خاص به آن می‌بخشند. گاهی وزن یا ارزش همین سنگ‌ها از وزن طلا بیشتر است و همین مسئله مهم‌ترین تفاوت میان طلا و جواهر به حساب می‌آید.

در بازار زیورآلات، معمولاً به قطعاتی که با سنگ‌های اصل و طبیعی ساخته می‌شوند، «جواهر اصل» می‌گویند. در مقابل، آن‌هایی که با سنگ‌های اتمی یا همان سنگ‌های شبیه‌سازی‌شده و مصنوعی تزئین شده‌اند، «جواهر اتمی» نام دارند. هر دو می‌توانند زیبا و چشمگیر باشند، اما از نظر ارزش، دوام و درخشش تفاوت‌هایی دارند که هنگام خرید باید به آن توجه کنی.

اگر دوست داری دقیق‌تر بدانی تفاوت این دو در چیست، پیشنهاد می‌کنم مقاله‌ی تفاوت برلیان و نگین اتمی را بخوانی تا با جزئیات دنیای سنگ‌های قیمتی و اتمی آشنا شوی.

چرا شناخت تفاوت طلا و جواهر مهم است؟

دانستن این تفاوت‌ها فقط جنبه‌ی اطلاعات عمومی ندارد؛ بلکه مستقیماً روی قیمت، میزان سود یا ضرر هنگام فروش، و حتی تصمیم برای خرید یا سرمایه‌گذاری تأثیر می‌گذارد. به‌عنوان مثال، اگر هدف تو سرمایه‌گذاری است، خرید طلا معمولاً منطقی‌تر است چون فروش آسان‌تر و افت قیمت کمتری دارد. اما اگر هدیه‌ای خاص و چشم‌گیر می‌خواهی، جواهر انتخاب لوکس‌تری خواهد بود.

نحوه قیمت‌ گذاری جواهر

محاسبه قیمت جواهر کمی پیچیده‌تر است، چون علاوه بر طلا، ارزش سنگ‌ها و هزینه نصب آن‌ها نیز در نظر گرفته می‌شود.

فرمول خرید جواهر

قیمت جواهرات چند بخش دارد و فقط به وزن طلا محدود نمی‌شود. برای درک ساده‌تر، مراحل محاسبه را به این صورت در نظر بگیر:

1. وزن × قیمت روز طلا: پایه اصلی محاسبه است.
2. ارزش سنگ‌ها: اگر جواهر سنگ قیمتی یا نیمه‌قیمتی داشته باشد، قیمت آن جداگانه اضافه می‌شود.
3. اجرت ساخت پایه: دستمزد طلاساز برای طراحی و ساخت پایه جواهر.
4. هزینه مخراج‌کاری: هزینه نصب و تنظیم نگین‌ها روی پایه.
5. سود فروشنده (۱۵ تا ۲۰٪): درصدی که فروشنده به‌عنوان سود روی کل مبلغ اضافه می‌کند.

در مجموع، چون جواهر علاوه بر طلا شامل سنگ‌ها و اجرت‌های بیشتر است، قیمت نهایی بالاتر و هنگام فروش افت قیمت بیشتری نسبت به طلا دارد.

فرمول فروش جواهر

• در زمان فروش، سود فروشنده و بخشی از هزینه ساخت از مبلغ اولیه کسر می‌شود.
• قیمت نهایی بر اساس کیفیت سنگ، تغییرات بازار و فاکتور خرید تعیین می‌شود.
• اگر فاکتور معتبر نداشته باشی، فروشنده معمولاً سنگ را با قیمت پایین‌تری حساب می‌کند.

نکته مهم: همیشه فاکتور جواهر را نزد خود نگه دار. در آن نوع سنگ، وزن، مشخصات فنی و قیمت دقیق درج شده است. نداشتن فاکتور می‌تواند هنگام فروش ضرر قابل‌توجهی به همراه داشته باشد.

فرمول قیمت‌ گذاری طلا

محاسبه قیمت طلا کار سختی نیست و تقریباً در همه طلا فروشی‌ها به یک روش انجام می‌شود:

1. اول وزن طلا را با ترازو اندازه می‌گیرند.
2. بعد وزن × قیمت روز هر گرم طلا محاسبه می‌شود.
3. به عدد به‌ دست‌ آمده، اجرت ساخت (دستمزد طلاساز) و سود فروشنده (حدود ۷ تا ۸ درصد) اضافه می‌شود.
4. جمع این‌ها می‌شود قیمت نهایی طلا برای خریدار.

وقتی بخواهی طلای خودت را بفروشی، برعکس عمل می‌شود: فروشنده فقط وزن طلا را در قیمت روز ضرب می‌کند و اجرت و سود را حذف می‌کند. برای همین طلا معمولاً موقع فروش، افت قیمت زیادی ندارد و از نظر سرمایه‌گذاری به‌صرفه‌تر از جواهر است.